Gültepe: Dolar bugün en az 37 lira seviyesinde olmalı

Hamide HANGÜL

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) “2024 Yılı İlk 6 Ay İhracat De­ğerlendirme Toplantısı”, dün yapıldı. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, TİM Sektörler Konse­yi üyelerinin de katılımıyla dü­zenlenen toplantıda, ihracatın ilk yarı performansının yanı sı­ra güncel sorunlar ve ekonomi­ye ilişkin beklentileriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. İhracatçıların kur açıklamala­rına” ilişkin değerlendirmede bulunan TİM Başkanı Gültepe şunları söyledi:

“Ne çok değerli TL, ne çok de­ğersiz TL hiçbirimizin işine ya­ramaz. Buradaki amaç Türkiye üreticisi ihracatçısının ayakta kalıp gelecekle ilgili, yani geliş­miş ülkelere baktığınızda üre­timden bu insanlar bir yere gel­miş. Türkiye’de en ucuz olan şey nedir sizce? Döviz… Bana sorar­san bugün en az kurun 37 lira ol­ması lazım, minimum.”

“Enflasyon kur farkı 5 puandan fazla olmamalı”

Mustafa Gültepe yıl sonu için hedeflenen 267 milyar dolarlık ihracat için şirketlerin yüksek maliyet düşük kur kıskacından çıkarılması gerektiğini söyledi. İhracatçının önündeki engelle­rin bir an önce kaldırılmasının hayati önem taşıdığını vurgula­yan Gültepe, ekonomiyi soğut­madan enflasyonla etkili müca­dele için ihracatın en etkili ve tek yol olduğunu söyledi. Gül­tepe, kısa vadede ihracata ye­niden ivme kazandırmak için ekonomi yönetiminden beklen­tilerine ilişkin şu ifadeleri kul­landı:

“Kur enflasyona paralel ha­reket etmeli, enflasyonla kur arasındaki fark 5 puandan faz­la olmamalı, yurt içinde üreti­mi olmayan ya da talebi karşı­layamayan ham madde ve ara malların ithalinde vergi yükü hafifletilmeli, üretici ve ihra­catçıya ilave yük getirecek, re­kabetçiliği daha da zarar vere­cek düzenlemeler gözden ge­çirilmeli, üretimde kullanılan elektrik ve doğal gaz gibi enerji maliyetleri koşulların elverdiği ölçüde asgari düzeyde tutulma­lı.

İçinde bulunduğumuz süre­ci en az hasarla atlatabilmemiz ve önümüzdeki döneme hazır­lanmamız için ihracatçıları­mıza daha uygun koşullarda fi­nansman imkanları sağlanma­lı. Önümüzdeki 6 ay içerisinde, son çeyrekte enflasyonun biraz daha aşağıya inme psikolojisiy­le beraber biraz daha üretime dayalı, biraz daha rekabetçili­ğimizi ön plana alacak para po­litikaları oluşturarak yine çift haneli ihracat büyümelerini be­raberce yaparız.”

“Türkiye rekabetçiliğini kaybediyor”

Girdi maliyetlerinin sektör ayırmaksızın yüzde 100’ün üze­rinde arttığını ifade eden Gülte­pe, şöyle devam etti:

“Türkiye rekabetçiliğini kay­bediyor, azalıyor. Türkiye rakip ülkelere istinaden sektör gözet­meksizin minimum yüzde 40 daha pahalı dolar bazında. Fi­yat istikrarında kur, enflasyon ve girdi maliyetlerinin paralel bir şekilde ilerlemesi lazım. Ak­si takdirde ortaya koyacak oldu­ğumuz 2028 yılı 375 milyar do­lar hedefini yakalama potansi­yelimiz daha fazla zayıflar.”

Gazetecilerin istihdam soru­nuna ilişkin soruyu cevaplan­dıran Mustafa Gültepe, “Tekstil ve hazır giyimde 250 bin istih­dam kaybı var. Anadolu’ya git­tiğinizde örneğin çalıştıracak kimse yok, başvuru olmuyor. Toplum Yararına Programı’nın kaldırılması gerektiğini o böl­gede sürekli söylüyoruz.” şek­linde yanıt verdi.

“Bir firma uluslararası algıyı da değiştirir”

Gültepe, BYD’nin Türki­ye’deki yatırımına ilişkin soru­yu üzerine de şu değerlendir­mede bulundu: “Uzun yıllardan beri ilk defa biri geldi ve otomo­tiv üretimi yapacak. Daha son­radan oluşturacak olduğu çar­pan etkisine bakmak lazım, bence takdire şayan. Bir firma uluslararası algıyı da değişti­rir. Olumlu, inşallah çok daha büyütür, geliştirir, farklı firma­lar gelir, yan sanayiyi büyütür.

Bence üretim için her sektörde bundan çok daha fazla örnekle­rini duymalıyız.” Gültepe ihra­catçıya finansman desteği sağ­lamak için İGE AŞ aracılığıyla 1,5 yıl önce aldıkları Türk Tica­ret Bankası’nı yeniden yapılan­dırma çalışmalarında sona yak­laştıklarını dile getirerek, ban­kanın yıl sonuna doğru faaliyete başlayacağını söyledi.

“İhracatımız son 1,5 yıldır yatay seyir izliyor”

Mustafa Gültepe, bu yılın ilk 6 ayında ihracatın 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracatın ise ise 257,8 milyar dolara ulaştığını söyledi. Gültepe sözlerini şöyle sürdürdü:

“2023 ile kıyasladığımızda 6 aylık ihracatta yüzde 2, 12 aylık ihracatta yüzde 2,5 artıdayız. Henüz verisi kesinleşmeyen hizmet ihracatçında ise ilk yarıyı 44,6 milyar dolar düzeyinde tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Hizmet ihracatımızı da geçen yıla göre yüzde 3,4 civarında artırmış bulunuyoruz. Gerek küresel pazarlardaki gelişmeler, gerekse içerideki sorunlara rağmen ilk 6 ayı artıda tamamlamamız önemli. Ancak tablo 2024 için belirlediğimiz ve mütevazı sayılabilecek hedefe bizi taşımayabilir.

Çünkü aylık iniş ve çıkışlar olmakla birlikte ihracatımız son bir buçuk yıldır genelde yatay bir seyir izliyor. Bu sonuçta Ukrayna ile başlayan ve Gazze ile devam eden bölgesel çatışmaların, AB ve ABD gibi büyük pazarlarda talepteki daralmanın elbette etkisi var. Ancak özellikle üretim maliyetlerimizdeki yüksek oranlı artışa rağmen kurun yatay seyri rekabetçiliğimize zarar verdi.”